Rodzaje | forma | wygaśnięcie pełnomocnictwa – kompendium część II.

Niniejszy artykuł stanowi część II kompendium najważniejszych informacji o pełnomocnictwie. W poprzednim artykule szczegółowo przybliżyłem zagadnienia związane z pojęciem samego pełnomocnictwa, jak i przedstawiłem krąg osób mogących je udzielić. Wskazałem także, jakie należy spełnić cechy, aby móc zostać pełnomocnikiem. Dzisiejszy artykuł w sposób naturalny stanowi kontynuację moich poprzednich rozważań.

Rodzaje pełnomocnictw

Wyróżnia się trzy rodzaje pełnomocnictw:

  1. pełnomocnictwo ogólne,
  2. pełnomocnictwo rodzajowe,
  3. pełnomocnictwo szczególne.

Ad. 1. Pełnomocnictwo ogólne, zgodnie z art. 98 k.c. obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Pojęcie czynności “zwykłego zarządu” oznacza czynności związane z bieżącym, tj. normalnym użyciem określonej rzeczy bądź określonego prawa. Czynnością zwykłego zarządu może być np. zawarcie umowy drobnego remontu mieszkania, a czynnością przekraczającą zwykły zarząd, zawarcie umowy remontu generalnego.

Ad. 2. Pełnomocnictwo rodzajowe bądź jak stanowi art. 98 zd. 2 k.c. pełnomocnictwo „do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu”, stanowi drugi rodzaj pełnomocnictw. Niniejsze pełnomocnictwo upoważnia pełnomocnika do dokonywania (rodzajowo) określonych w pełnomocnictwie kategorii czynności prawnych. Pełnomocnictwem rodzajowym może być np. umocowanie pełnomocnika do zawierania w imieniu przedsiębiorcy umów o pracę bądź do sprzedawania nieruchomości będących własnością mocodawcy.

Ad. 3. Pełnomocnictwo szczególne udzielane jest do dokonania szczególnej, a więc konkretnej, indywidualnie sprecyzowanej czynności prawnej. Pełnomocnictwo szczególne może upoważniać m.in. do sprzedaży konkretnej nieruchomości (w przeciwieństwie do powołanego powyżej pełnomocnictwa rodzajowego do sprzedaży większej ilości nieruchomości).

Forma pełnomocnictwa

Pełnomocnictwo ogólne, zgodnie z art. 99 § 1 k.c., pod rygorem nieważności powinno być udzielone na piśmie.

Natomiast w odniesieniu do pełnomocnictwa rodzajowego oraz szczególnego, zgodnie z art. 99 § 1 k.c. “jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie”.

Oznacza to, że jeżeli chcielibyśmy np. umocować pełnomocnika do sprzedaży nieruchomości, to mając na uwadze treść art. 156 k.c., który stanowi, że “umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości”, takie pełnomocnictwo musimy udzielić także w formie aktu notarialnego.

Wygaśnięcie pełnomocnictwa

Umocowanie pełnomocnika do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz mocodawcy może wygasnąć z różnych powodów.

  1. Po pierwsze, samo pełnomocnictwo w swojej treści może wskazywać termin, na jaki zostało ono udzielone. Ponadto pełnomocnictwo szczególne do dokonania konkretnej czynności może wygasnąć po jej dokonaniu.
  2. Po drugie, pełnomocnictwo może zostać w każdym czasie i bez podania przyczyn odwołane przez mocodawcę. Spowodowane jest to charakterem prawnym pełnomocnictwa jako czynności jednostronnej (co zostało wyjaśnione na początku niniejszego artykułu). Warto zwrócić uwagę na fakt, iż odwołanie pełnomocnictwa nie musi zostać dokonane w takiej samej formie, w jakiej tego pełnomocnictwa udzielono. Można w takim razie ustnie odwołać pełnomocnictwo udzielone w formie aktu notarialnego. Jednakże zgodnie z art. 102 zd. 2 k.c. wygaśnięcie umocowania powinno być na dokumencie (a także na jego odpisie, o czym poniżej) zaznaczone. Dopuszczalne jest zrzeczenie się przez mocodawcy uprawnienia do odwołania pełnomocnictwa, jednakże jak stanowi art. 101 § 1 k.c. wyłącznie “z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa”.
  3. Po trzecie co do zasady pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci pełnomocnika lub mocodawcy. Jednakże w pewnych uzasadnionych przypadkach mocodawca może w treści pełnomocnictwa zastrzec, iż nie wygasa ono z chwilą śmierci stron. W takim przypadku w miejsce zmarłego mocodawcy lub pełnomocnika wstępują jego spadkobiercy. Analogicznie do powyższej sytuacji, pełnomocnictwo udzielone przez osobę prawną wygasa z chwilą likwidacji tej osoby prawnej.
  4. Po czwarte, przypadkiem wygaśnięcia pełnomocnictwa jest także zrzeczenie się pełnomocnictwa przez pełnomocnika. Pełnomocnik może zrzec się udzielonego mu pełnomocnictwa w myśl zasady, iż nikt na mocy cudzej decyzji nie powinien być zaangażowany w stosunek prawny wbrew własnej woli.
  5. Po piąte, ostatnią przyczyną wygaśnięcia pełnomocnictwa jest utrata przez osobę umocowaną (pełnomocnika) zdolności do czynności prawnych. Ograniczenie zdolności do czynności prawnej, zgodnie z art. 100 k.c., nie stanowi podstawy do wygaśnięcia pełnomocnictwa, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa.

W przypadku wygaśnięcia pełnomocnictwa z którejkolwiek z powyższych przyczyn pełnomocnik zobowiązany jest, zgodnie z art. 102 zd. 1 k.c. ”zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa”. Stosownie do zdania drugie ww. przepisu pełnomocnik “może żądać poświadczonego odpisu tego dokumentu; wygaśnięcie umocowania powinno być na odpisie zaznaczone”.

Wybrane specjalnie dla Ciebie:

Wpis pochodzi z kategorii:

2 thoughts on “Rodzaje | forma | wygaśnięcie pełnomocnictwa – kompendium część II.”

  1. Możliwość odwołania pełnomocnictwa w formie innej niż go udzielono np ustnie pełnomocnictwa udzielonego w formie aktu notarialnego to jakaś ogromna bzdura i niedorzeczność!!! To najprostszy sposób do uznawania różnych przekrętów, szwindli itd za zgodne z prawem. Prawnicy jeżeli Polska ma być państwem prawa przestańcie głosić herezję!

Comments are closed.