Po rozwód do biskupa…

Wiele osób będących tuż po rozwodzie cywilnym pragnie uregulować swą sytuację prawną również w Kościele. Szukają wówczas informacji i pomocy wśród znajomych oraz na forach internetowych, wpisując w wyszukiwarkę internetową frazy: „rozwód kościelny” lub „unieważnienie małżeństwa”.

Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, wyjaśniam, na czym polega proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa oraz podpowiadam, gdzie znaleźć można fachową pomoc za rozsądną cenę i jakie są realne koszty procesu przed sądem kościelnym.

Czym jest proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Prawo kanoniczne nie dopuszcza rozwodu w formie znanej z prawa cywilnego, a więc określenia takie jak „rozwód kościelny” i „unieważnienie małżeństwa” są błędne i świadczą o nierozumieniu istoty tego procesu.

Kościół katolicki dopuszcza natomiast stwierdzenie nieważności małżeństwa. Istotą procesu kanonicznego jest poczynienie wnikliwych ustaleń, których efektem może być uznanie, że pomiędzy danymi osobami nigdy nie powstał węzeł małżeński, pomimo wypowiedzenia przez nie formuły przysięgi małżeńskiej wobec kapłana.

Celem, do którego dąży sąd kościelny, jest wydobycie obiektywnej prawdy o danym małżeństwie, okolicznościach jego zawarcia, jak również o zaistnieniu ewentualnych przeszkód małżeńskich, które spowodowały, że pomimo wypowiedzenie w kościele sakramentalnego „tak” małżeństwo z punktu widzenia kanonicznego nigdy nie istniało.

Przykładowymi przesłankami do stwierdzenia nieważności małżeństwa określonymi w Kodeksie Prawa Kanonicznego są np. niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej, zawarcie małżeństwa pod przymusem lub pod wpływem ciężkiej bojaźni z zewnątrz, wykluczenie samego małżeństwa, jego istotnego elementu lub przymiotu (np. jedności, nierozerwalności).

Gdzie udać się po fachową pomoc?

W niemalże każdej diecezji w Polsce funkcjonuje sąd kościelny, w którym można uzyskać bezpłatną i wyczerpującą informację dotyczącą wszystkich istotnych elementów procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Gdy uznamy, że potrzebny jest fachowy pełnomocnik, który profesjonalnie sporządzi skargę powodową i w rzetelny sposób będzie reprezentował nas przed sądem kościelnym w trakcie całego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa, warto zapoznać się z aktualną listą adwokatów kościelnych, zatwierdzonych do pełnienia funkcji przy danym sądzie kościelnym. Można to uczynić w siedzibie sądu lub za pośrednictwem oficjalnej strony internetowej.

Dokonanie wyboru adwokata kościelnego z ww. listy gwarantuje, że dany prawnik kościelny legitymuje się aktualnym dekretem biskupa diecezjalnego wydanym na okres maksymalnie 2 lat, który potwierdza jego kompetencje merytoryczne i moralne.

Warto pamiętać, że adwokat lub radca prawny, który reprezentował nas w procesie o rozwód cywilny, zazwyczaj nie posiada odpowiedniej wiedzy oraz kwalifikacji do właściwego sporządzenia skargi powodowej, gdyż w tym celu należy co najmniej ukończyć studia na kierunku: prawo kanoniczne.

Jakie są realne koszty prowadzenia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

W społeczeństwie od lat funkcjonuje wiele mitów o rzekomo bardzo wysokich opłatach, które należy uiścić, aby uzyskać wyrok orzekający o nieważności danego małżeństwa. Co prawda, sądy kościelne w Polsce dotychczas nie mają ujednoliconej stawki opłaty sądowej, jednakże w zależności od diecezji wahają się one w przedziale od ok. 1000 zł (np. diecezja radomska) do ok. 3000 zł (archidiecezja wrocławska; opłata uzależniona jest od miesięcznego dochodu netto osoby wnoszącej skargę powodową). Do powyższej kwoty należy doliczyć ok. 300 zł kosztów związanych z wydaniem opinii przez biegłego, jeśli sąd uzna za konieczny jego udział w danej sprawie.

Wikariusze sądowi podkreślają, że wynagrodzenie pełnomocnika zasadniczo nie powinno być wyższe, niż opłata sądowa przyjęta w danym sądzie kościelnym. Niestety, wiele tzw. kancelarii kanonicznych rażąco zawyża stawki honorarium, co niewątpliwie ma negatywny wpływ na postrzeganie sądownictwa kościelnego w społeczeństwie.

Wybrane specjalnie dla Ciebie artykuły:

Wpis pochodzi z kategorii: ,